1. Fundacje rodzinne – nowa ustawa.
  2. Fundacje rodzinne – jak napisać biznesplan przyszłości?
  3. Sukcesja firmy rodzinnej – streszczenie przedsięwzięcia.
  4. Jak działa fundacja rodzinna? Aspekty prawne.

Jesteśmy w Polsce w momencie zmian ustawodawczych dotyczących firm rodzinnych. Działa ich około. 830 tys. i prowadzą konkretne działania biznesowe według planu inwestycyjnego. W rocznym rozliczeniu zarabiają około 332 mld zł – to niezły rachunek zysków.

Prognozy wskazują, że przez najbliższe pięć lat ponad 1/2 tych firm będzie mogła przejść w  ręce kolejnego pokolenia. Czy to moment świadczący o zaniechaniu działalności?

Nie koniecznie, ale biznes nie musi zostać w rodzinie. Dane wskazują, że tylko 8% następców deklaruje chęć prowadzenia własnej działalności rodzinnej. Dlatego dobrze jest znać odpowiedzi na pytania: Jaki jest cel opracowania biznesplanu w firmie rodzinnej? I czym jest fundacja rodzinna?

  1. Fundacje rodzinne i nowa ustawa.

Do 2021 roku nie istniała w polskim ustawodawstwie definicja fundacji rodzinnej. To spora luka, bo przecież dobry biznes plan firmy rodzinnej w ostatnich latach generuje przychody. Firmy te powinny być traktowane ze szczególnym uwzględnieniem korzyści jakie niosą.

Regulację tematu fundacji rodzinnych podjęto w 2019 roku biorąc pod uwagę prognozy dla rozwoju tych firm i analizę możliwości rynkowych. Ministerstwo rozpoczęło prace nad przepisami pozwalającymi założyć fundację rodzinną, a w marcu 2021 roku projekt ustawy został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

Można więc w Polsce utworzyć fundację rodzinną, która ma sprzyjać akumulacji kapitału w rękach rodziny, pozwolić na uniknięcie rozdrobnienia jej majątku oraz ochronić szereg rodzinnych inwestycji i potencjalnych inwestorów.

  1. Fundacje rodzinne – jak napisać biznes plan przyszłości?

Firmy rodzinne to nietypowy typ biznesu, czy strategii marketingowej. Charakterystyka przedsiębiorstwa rodzinnego różna jest od korporacji. To inny sposób realizacji przedsięwzięcia, ale wszystkie firmy rodzinne chcą osiągnąć dobre wyniki, wyrabiać plan finansowy i rosnąć. Po co więc fundacja rodzina?

Fundacja daje możliwość zadbania o przyszłość firmy rodzinnej po przejściu na emeryturę jej założyciela lub po jego śmierci. To tak jakby napisać biznesplan przyszłości firmy i znaleźć sposób na regulację spraw firmy według planu działania.

Fundacje rodzinne pełnią ważną rolę, przy zarządzaniu przedsiębiorstwami. Założenie fundacji jest rozwiązaniem dla średnich i dużych przedsiębiorstw, które posiadają w majątku spore nakłady inwestycyjne np. nieruchomości.

Na mocy najnowszej ustawy w Polsce fundację rodzinną można powołać poprzez akt założycielski lub wpis w testamencie.

W obu przypadkach musi zaistnieć akt notarialny.

Ustawa wskazuje też, że siedziba fundacji musi znajdować się w Polsce. To zabezpieczenie dla akumulacji polskiego kapitału. Fundacje rodzinne wpisuje się do jawnego rejestru KRS.

  1. Sukcesja firmy rodzinnej – streszczenie przedsięwzięcia.

Sukcesja to wyzwanie dla firmy rodzinnej. Szczególnie kiedy zachodzi pomiędzy zewnętrznym podmiotem, a członkami firmy. Europejski Komitet Ekonomiczno- Społeczny podaje, że około 1/3 europejskich właścicieli firm rodzinnych, odejdzie z nich w ciągu 10 lat.

Dlatego kompleksowe planowanie sukcesji powinno stanowić niezbędną część zawartości biznesplanu, w takiej firmie. Sukcesja pojmowana jako przekazanie własności to jedna z kluczowych części procesu, ale nie jedyna, a brak planu działania i przewidywania o przyszłości firmy może być znamienny w skutkach.

Dynamiczny proces sukcesji firm zachodzi też między pokoleniami. Cel, to przekazanie kolejnej generacji: wiedzy, know – how i własności z utrzymaniem indywidualnych dla firmy i rodziny wartości, które obie strony uznają za ważne i na tej podstawie wypracują, nową wizję przyszłości.

Sukcesja, w takim przypadku, musi być zaplanowana, wdrożona do biznes planu firmy i dawać odpowiedzi na pytania:

  • kto odziedziczy firmę?
  • W jakim zakresie mówimy o dziedziczeniu?
  • Czy podział dotyczyć będzie całej linii rodowej, czy tylko jednej, wybranej,
  • Czy podział obejmie osoby wyłącznie spokrewnione, czy też te, które weszły do rodziny?

Od tego zależą szanse powodzenia. To też stanowi obszar do organizacji, dyskusji i ustaleń. Tę transformację firmy rodzinnej trzeba dobrze przemyśleć, oprzeć o konsultacje i tworzyć plan biznesowy sukcesji.

Dlaczego moment krytyczny?

Drucker zauważył, że ludzie nie przywiązują wagi do procesu sukcesji, a to przecież sprawdzian dobrego zarządzania. Sukcesja stanowić może kryzys jedności rodziny w zarządzaniu firmą i pokazać słabe strony prowadzenia działalności. To właśnie transfer własności oraz podział posiadanych zasobów i majątku stanowią największe zagrożenie.

Wnioskując, ten proces powinien być rozpatrywany w kontekście własnościowym i zarządczym, co decyduje o tym, czy przedsiębiorstwo (nie tylko rodzinne) będzie dalej prowadziło z sukcesem działalność gospodarczą, ale nie ma jednego doskonałego wzorca.

Zaznaczę, że sukcesja aktywna rzadko kończy się sukcesem i dla utrzymania firmy w kolejnych pokoleniach należy w znacznej mierze skoncentrować się na sukcesji pasywnej i stworzyć jej profesjonalny biznesplan.

Tu warto dostrzec ważną rolę fundacji rodzinnej.

  1. Jak działa fundacja rodzinna? Aspekty prawne.

W myśl nowej ustawy beneficjentem fundacji mogą być osoby fizyczne wskazane przez fundatora (mowa w zasadzie o członkach rodziny, osobach bliskich, ale nie ma wymogu pokrewieństwa w linii fundator – beneficjent).

Ustawa, zakłada też, że fundacja rodzinna zarządza posiadanym majątkiem i chroni go, jak też pełni świadczenia na rzecz beneficjenta wskazanego przez fundatora:

  • pokrycie kosztów jego utrzymania lub kształcenia,
  • wsparcie realizacji jego celów społecznych lub gospodarczo – użytecznych.

Beneficjent ma prawo zrezygnować ze świadczeń i zrzec się uprawnień. Prawa i obowiązki fundatora są niezbywalne.

Fundacja nie może wykonywać działalności gospodarczej, a działalność operacyjna wiąże się z opodatkowaniem CIT na zasadach ogólnych.

Świadczenia na rzecz beneficjentów spokrewnionych z fundatorem są zwolnione od podatku od spadku i darowizn w takiej samej części, w jakiej zostały sfinansowane z mienia wniesionego przez fundatora. Pozostałych obejmuje 19% podatek od spadków i darowizn. Dochody otrzymane z fundacji rodzinnej, w przypadku beneficjenta i fundatora nie są opodatkowane podatkiem dochodowym.

Środowiska prawnicze oceniają nowe przepisy pozytywnie, jednak pamiętać należy ze prawo gospodarcze jest bardzo dynamiczne, a zmiany należy śledzić na bieżąco, o czym przeczytasz w innym wpisie tego poradnika.